Thị trấn lục giác Grammichele – đô thị độc đáo bậc nhất châu Âu

Nằm ở tỉnh Catania thuộc đảo Sicily của Ý, thị trấn lục giác Grammichele hơn 300 năm tuổi là một trong số ít thị trấn trên thế giới có quy hoạch độc đáo còn sót lại đến ngày nay.

Năm 1693, một trận động đất tàn khốc ở Sicily đã tàn phá khu định cư Occhiolà, sau đó những người sống sót đã xây dựng một thị trấn mới và đặt tên nó là Grammichele, theo tên của Thánh Michele, với hy vọng rằng vị thánh sẽ bảo vệ thị trấn mới khỏi những thiên tai thảm họa.

Ảnh: @world_walkerz/ Instagram

Quy hoạch hình lục giác vô cùng độc đáo của Grammichele, một thành phố lý tưởng được xây dựng vào năm 1693 theo lệnh của Hoàng tử Carlo Maria Carafa Branciforti.

Grammichele được thiết kế bởi Michele da Ferla, đây cũng chính là thành phố đầu tiên ở Châu Âu có quy hoạch hình lục giác vô cùng độc đáo. Nhiều ý kiến cho rằng, Grammichele được lấy cảm hứng từ Palmanove – một pháo đài biên giới kiên cố được xây dựng vào năm 1953. Điểm khác biệt chính là Palmanove dựa trên một đa giác chín mặt, còn Grammichele được quy hoạch theo hình lục giác.

Palmanove - "Pháo đài ngôi sao" cuối thời Phục Hưng của vùng Đông Bắc Ý. Ảnh: @lavanguardia/ Instagram


Mặt bằng hình lục giác của thị trấn được chia thành sáu khu vực bởi sáu con đường, tất cả các con đường để đổ về quảng trường trung tâm cũng có hình lục giác – ngày nay được gọi là Quảng trường Prince Carafa.

Quảng trường trung tâm Prince Carafa có hình lục giác. Ảnh: @pioandreaperi/ Instagram

Ảnh: @pioandreaperi/ Instagram

Sáu quảng trường nhỏ hình vuông nằm trên sáu trục đường chính của Grammichele là nơi để người dân có thể tập trung tránh nạn khi có thiên tai xảy ra.

Nhà thờ Mẹ nằm trên những bậc thang cao ngay giữa quảng trường trung tâm. Các công trình xây dựng nhà thờ có từ năm 1724, với mặt ngoài mang phong cách Baroque đơn giản và trang nhã; bên trong là một cây thánh giá Latinh với ba gian giữa được chia bởi năm vòm; ở giữa là hành lang dài 22m, mái vòm nhô lên cao khoảng 39m.

Ảnh: @michel_ast/ Instagram


Tòa thị chính, nhà thờ Mẹ và đồng hồ mặt trời nằm ở quảng trường trung tâm của thị trấn lục giác Grammichele. Ảnh: @donquiellumbera/ Instagram


Quy hoạch của thịt rấn lục giác Grammichele luôn là chủ đề được các học giả phân tích và giải thích: "Hình thức có vẻ đơn giản” – như Giuseppe Pagnano đã chỉ ra – nhưng phân tích hóa ra lại phức tạp, giàu tính tương ứng và mang đậm dấu ấn văn hóa.

Ảnh: @aosolpor/ Instagram

Kiến trúc sư, nhà sử học người New York – Charles Lamb ủng hộ cách quy hoạch đô thị hình lục giác. Bởi ông cho rằng lối quy hoạch này là một giải pháp thiết thực và nghệ thuật để tạo ra các đại lộ đẹp theo phong cách châu Âu, đồng thời rất thuận lợi cho quá trình quy hoạch và mở rộng thành phố trong tương lai. Kỹ sư người Úc, Rudolf Mueller, chỉ ra rằng cách bố trí hình lục giác sẽ giúp tiết kiệm tiềm năng về chiều dài của đường ống dẫn nước cũng như của hệ thống thoát nước. Nhiều học giả khác cũng đánh giá, lối quy hoạch đô thị lục giác sẽ giúp tạo nên cấu trúc thành phố đồng bộ.

Ảnh: @maurophotodiver/ Instagram

Tuy nhiên, Thế chiến thứ 2 nổ ra đã đặt dấu chấm hết cho lối quy hoạch hình lục giác. Eran Ben-Joseph hỏi kết luận: “Quy hoạch lục giác là một khái niệm có thể phù hợp trên lý thuyết nhưng không phù hợp với thực tế”. Bởi vấn đề được đặt ra là một một thành phố quy hoạch hình lục giác, các dãy phố sẽ được đặt tên hay đánh số như thế nào? Làm thế nào để người lạ có thể khám phá thành phố này? Ngoài ra, những căn nhà góc nhọn cũng không được cư dân ưa chuộng.

Ngày nay, hình học hoàn hảo của thị trấn lục giác Grammichele khiến nó trở thành một trong những điểm đến được du khách đam mê nhiếp ảnh ưa thích khi du lịch Italia.

;